Ցեղասպանության մասին մտքից արդեն մարդ սարսափ է ապրում: Նողկանք ես զգում, երբ մտածում ես, որ մարդը ունակ է նման ոճրագործության: 93 տարի առաջ էր: Քրդերը կատարեցին օսմանյան Թուրքիայի հրամանը` աշխարհում թողնել մեկ հայ. այն էլ թանգարանում: Սպանվեց մեկ ու կես միլիոն հայ: Ոչ չսպանվեց, դաժանաբար ոչնչացվեց: Սակայն բնաջնջել հային չհաջողվեց, հայն ապրում է: Ինչպիսի որակում էլ, որ տանք կատարվածին. ողբերգության, թե ցեղասպանության, իրողությունն այն է, որ մեզանից խլել են մեր հայրենիքը: Մեջբերում. ՙՍա ցեղասպանություն է, ոչ թե, որ մարդ են սպանել, այլ որորվհետեւ ժողովրդին իր արմատներից են կտրել՚: (Հրանտ Դինք) Մենք պարտավոր ենք` պայքարել 1915-1923 թթ. տեղի ունեցած Հայոց Ցեղասպանության միջազգային ճանաչման համար: Չէ որ ցեղասպանություն է դիտվում նույնիսկ մեկ մարդու սպանությունը, եթե դրա դրդապատճառը ազգային պատկանելիությունն է: Միայն վերջին մի քանի տարվա ընթացքում քանի± մարդ է սպանվել տարբեր երկրներում` հայ լինելու համար: Հետեւաբար. ցեղասպանությունը հայի նկատմամբ շարունակվում է: Դա մենք չենք ասում, այլ միջազգային մակարդակով ցեղասպանության մասին սահմանումը: Հրեաները հաճախ են նշում, որ իրենց ազգի նկատմամբ կատարված գենոցիդը համեմատելի չէ, հայերի հետ կատարվածին: Այո, իհարկե համեմատելի չէ. հրեաներին սպանում էին ոչ իրենց երկրում: Թուրքի արյունոտ յաթաղանը մոլեգնում էր հայերի գլխին. կոտորած, խոշտանգում, զրկանքներ... Ինչո±ւ: Որովհետեւ հայ էին, քրիստոնյա, տաղանդավոր, խելացի, շիանարար: Կոտորում էին դաժանաբար, անխնա` կանանց, երեղաներին... Մի պահ պատկերացնում ես ու մղձավանջային սահմռկեցուցիչ պատկերներն անցնում են աչքերիդ առջեւից, ցնցվում ես, մղկտում անասելի ցավից, տասնամյակների խորքից լսում անմեղ զոհերի ճիչերի ու հայ մանուկների ողբի արձագանքը: Մեջբերում. ՙՀայաստանն իր վերջին շնչումն է, բայց նա կվերածնվի: Արյան այն փոքր մասը, որը նա դեռ պահպանում է, թանկարժեք արյուն է, որից կվերածնվի մի հերոսական սերունդ՚: (Անատոլ Ֆրանս` Ֆրանսիացի գրող) Այդ սերունդն արդեն կա, որն իր անհաղթելիությունն ապացուցեց Շուշիի ու Օմարի հերոսական մարտերում: Հայի բնաջնջումը անհնար է: Այսօր հայն ապրում է` իր իր կանաչ կյանքի ընձյուղները տարածելով ամբողջ երկրագնդի վրա` կառուցելով իր վառ ապագան: Նոր սերունդը բարձրաձայնում է իր բողոքի խոսքը` պահանջատերի իրավունքով ու նախնիների արյան կանչով: Հայի վերքն անցնելով սերնդից սերունդ ավելի է բորբոքվում ու չի սպիանա: Հայը չի լռելու, քանի դեռ Թուրքիան չի ճանաչել իր նախնիների կատարած ոճրագործությունը: Քելե’ լաո, քելե’, էրթանք մըր էրգիր...
Էլիզա Ֆրանգուլյան` Գյումրիի "Պրոգրես" համալսարանի լրագրության բաժնի առաջին կուրսի ուսանողուհի